Πριν λίγες, μόλις, ημέρες ανακοινώθηκαν τα Κρατικά Βραβεία Λογοτεχνίας 2014 από το Τμήμα Γραμμάτων, Βιβλίου & Ψηφιακού Περιεχομένου της Διεύθυνσης Εφαρμογής Πολιτιστικής Πολιτικής της Γενικής Διεύθυνσης Σύγχρονου Πολιτισμού του Υπουργείου Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων.

Τα βραβεία αφορούν στις εκδόσεις έτους 2013 και οι διακριθείς συγγραφείς προέκυψαν από τις βραχείες λίστες που είχαν ανακοινωθεί, συμπεριλαμβάνοντας δεκάδες άλλους, πολύ αξιόλογους υποψηφίους. Ας δούμε λοιπόν τους συγγραφείς που ξεχώρισαν:

Ξεκινώντας, να αναφέρουμε ότι το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων απονεμήθηκε, ομόφωνα, στην Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ για το σύνολο του έργου της. Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα για το έργο και τη βιογραφία της πολυβραβευμένης ποιήτριας και λογοτέχνιδος στη σελίδα της στον ιστότοπο του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου (Ε.ΚΕ.ΒΙ)

1. ΒΡΑΒΕΙΟ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑΤΟΣ

Στον Δημήτρη Νόλλα για το «Το ταξίδι στην Ελλάδα», εκδόσεις Ίκαρος .

Από την πίσω όψη του βιβλίου…

Τι συμβαίνει όταν ξεκινάς να συναντήσεις αυτό που αναγνωρίζεις σαν οικείο και καθ’οδόν το χάνεις; Αλλά και τι μπορεί να συμβεί, όταν στη θέση του βρίσκεις ένα άλλο, διαφορετικό και εξίσου γοητευτικό;

Ποιοι κρατάνε τον τόπο στη θέση του, στη θέση που βρισκόταν πριν, τώρα, και πάντα. Πιο σωστά: ποιοι διαιωνίζουν το αφόρητο, τις νοοτροπίες που παραμένουν πεισματικά βραχωμένες, αλλά και τα άλματα προς το καινούργιο και το άγνωστο, όλα αυτά που συνιστούν την ελληνική ιδιοπροσωπία, εκείνη που αναδεικνύεται μέσα από τα σταθερά, τα λίγα μεν, αλλά διαχρονικά χαρακτηριστικά; Η μόνη απάντηση που θα διακινδύνευε κανείς, παίρνοντας σαν δεδομένη την υπόθεση της ερώτησης, φαίνεται πως είναι: ΟΛΟΙ ΤΟΥΣ.

Κι ο Αρίστος κι η Βασιλική, κι ο Τρύφωνας και η Χρυσάνθη, κι ο Αποστόλης και ο Βιρτζίλης κι ο Λοχαγός, και ο Πασχάλης. Και κανένας από μόνος του, κανένας, καθώς όλοι μας αντλούμε από το ίδιο πηγάδι, από εκείνο το υπόγειο και ανεξάντλητο ορυχείο.

Μια ιστορία εις μνήμην της ανήσυχης νιότης, εκείνων που διψούν και αναζητούν αυτό που αενάως επιστρέφει, παραμένοντας το ίδιο πάντα. Γι’ αυτούς που έρχονται από πολύ παλιά, γι’ αυτούς που ήτανε και είναι όλοι τους παιδιά μας.  

Ξεφυλλίστε τις πρώτες σελίδες πατώντας εδώ 

Σελίδες: 330 |  Τιμή: 13,00 €

 

2. ΒΡΑΒΕΙΟ ΔΙΗΓΗΜΑΤΟΣ – ΝΟΥΒΕΛΑΣ

Στον Κώστα Μαυρουδή για το «Η αθανασία των σκύλων», εκδόσεις Πόλις.

Από την πίσω όψη του βιβλίου…

Ιστορίες ανθρώπων που διαδραματίζονται στην Αθήνα και στην επαρχία, σε πόλεις της Ευρώπης, σε μυθιστορηματικές σελίδες και σε φιλμ. Ιστορίες σκύλων που “τριγυρίζουν με σιωπηλή σοβαρότητα”, εμβολίζουν επίσημες πομπές, ακολουθούν παρελάσεις, διασχίζουν τα γεγονότα…

 

Η αθανασία των σκύλων, η άγνοια δηλαδή του θανάτου και του χρόνου, δίπλα στο εφήμερο των ανθρώπων. Ο Άργος κουνάει πάντα τα αυτιά του αντικρίζοντας τον Οδυσσέα, ο Μπεντικό κυκλοφορεί στις σελίδες του Γατόπαρδου δίπλα στον Ντον Φαμπρίτσιο, ο Boatswain μνημειώνεται στον “Επιτάφιο για ένα σκύλο” του Μπάιρον. δεκαεπτά σκύλοι υποδέχονται τον Πλαστήρα σε μια προεκλογική συγκέντρωση, ένα Μπόξερ καταστρέφει το υπό συγγραφή βιβλίο, έργο ζωής, και ο Λέων -σκύλος ενός ηλικιωμένου εφημέριου- παρακολουθεί τη Λειτουργία. Συνοδοιπόροι, άνθρωποι και σκύλοι μοιράζονται πραγματικότητες και αλήθειες, συναισθήματα, εξομολογήσεις και σημαίνουσες στιγμές.

 

Ο Κώστας Μαυρουδής με στοχαστική και ποιητική ματιά, κάποτε ειρωνικός κι αυτοσαρκαστικός, απαθανατίζει περιστατικά και χειρονομίες και αναδεικνύει τις λεπτές αποχρώσεις. Οι 70 μικρές ιστορίες του συμπυκνώνουν το χρόνο, αντιστέκονται στις απλοποιήσεις, ανοίγονται με φαντασία και λόγο στο απροσδιόριστο και το απροσδόκητο και “καταφάσκουν παρήγορα στη ζωή”.

Το βιβλίο έχει επίσης απόσπάσει το Βραβείο Διηγήματος του περιοδικού oanagnostis.gr

Σελίδες: 213 |  Τιμή: 13,00 €

 

3. ΒΡΑΒΕΙΟ ΠΟΙΗΣΗΣ

Στον Πάνο Κυπαρίσση για το «Τα τιμαλφή», εκδόσεις Μελάνι.

Από την πίσω όψη του βιβλίου…

Βρες ένα ψέμα

απ’ το μικρό του δάχτυλο να κρατηθείς

καθώς βυζαίνεις άδειο

κι ο πόνος σε βουβαίνει

 

Περνά ένα γαλάζιο πότε-πότε

μ’ ένα χάδι στη στροφή

ας λιγοστεύει η ζωή

καταργώντας τα κτητικά

κι άλλες του νου νυχτωδίες

 

Σ’ αυτό το λίγο βυθίζεται η ελπίδα

κι απ’ αυτό αναδύεται να σε γελάσει πάλι…

 

Εκτός από μετάλλευμα, η μνήμη αναδεικνύεται και η ίδια σε φως που καθιστά ορατό τον κόσμο και του δίνει σχήμα. Προκειμένου να αποδώσει κάτι που γίνεται αντιληπτό ως τέλος εποχής, ο Κυπαρίσσης αγγίζει και την Ιστορία, ιδίως των πρώτων μεταπολεμικών χρόνων, μέσα από τη μικρή κλίμακα που διεκδικεί τη φωνή της στον λόγο του βιώματος και της μαρτυρίας, εδώ που “όλα τα μουσεία θάνατο δείχνουν”.

Γιάννης Δούκας , περιοδικό ΔΙΑΒΑΖΩ, Ιούλιος – Αύγουστος 2012

Σελίδες: 78 |  Τιμή: 8,35 €

 

 

4. ΒΡΑΒΕΙΟ ΔΟΚΙΜΙΟΥ – ΚΡΙΤΙΚΗΣ

Στην Βάσω Αλεξανδράκη για το «Το παιχνίδι της επιθυμίας και της γραφής στο Μυθιστόρημα της κυρίας Έρσης του Ν.Γ. Πεντζίκη», εκδόσεις Αρμός .

Από την πίσω όψη του βιβλίου…

 Η “αναζήτηση της ευτυχίας και το πρόβλημά της επί του πλανήτου μας” είναι το θέμα που απασχολεί τον Ν.Γ.Πεντζίκη στο “Μυθιστόρημα της κυρίας Έρσης”. Έργο ωριμότητάς του το “Μυθιστόρημα της κυρίας Έρσης” είναι μια ατέλευτη περιπλάνηση σε ένα πολυδαίδαλο και αχανές υλικό. Ακατάσχετος και απεριόριστος, ένας λόγος που παρασύρει σε μιαν αίσθηση ελευθερίας, μιαν ηδονική “ευφορική αίσθηση της ζωής”, ο λόγος του Πεντζίκη εξετάζεται στο ανα χείρας βιβλίο σε συνάρτηση με τη δυναμική της επιθυμίας, ως ματαίωσης και συνθήκης της πτώσης, της αδιάκοπης περιπλάνησης στα πράγματα του κόσμου κατ΄αρχάς, αλλά και συνθήκης για την έναρξη των διαδικασιών του συμβολικού και του φαντασιακού όπου συγκροτείται το νόημα αυτού του κειμένου.

Παράλληλα, το “Μυθιστόρημα της κυρίας Έρσης” εξετάζεται ως ένα μυθιστόρημα για τη γραφή, η οποία αποκαλύπτεται στη θηλυκή εκδοχή της, ως δυνατότητα μετασχηματισμών, μεταμορφώσεων εκδήλωσης των πολλαπλών όψεων της ύπαρξης, αλλά και ως δυνατότητα συναίρεσης και συνδιαλλαγής ακόμη και των αντιτιθέμενων όψεων της ύπαρξης στην ενοποιητική αντίληψη ότι “όλα είναι ένα”. Οι ιδιαιτερότητες, άλλωστε, της γραφής του μυθιστορήματος, η υποκατάσταση του κυκλικού χρόνου στη γραμμική εξέλιξη, ή η διαχείριση των αντιθέσεων ως ρυθμική εναλλαγή, αποτελώντας μορφές για την ανάπτυξη της αφήγησης είναι και εναλλακτικές θεωρήσεις της πραγματικότητας όπου η γραφή αποκαλύπτεται ως δυνατότητα αντιστοίχισης με τον κόσμο που αναλαμβάνει μια “παρα-μυθητική”, παρηγορική λειτουργία έναντι της πραγματικότητας.

Σελίδες: 230 | Τιμή: 13,90 €

 

5. ΒΡΑΒΕΙΟ ΜΑΡΤΥΡΙΑΣ – ΒΙΟΓΡΑΦΙΑΣ – ΧΡΟΝΙΚΟΥ – ΤΑΞΙΔΙΩΤΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ

Στον Γιώργο Δερτιλή για το «Συνειρμοί, μαρτυρίες, μυθιστορίες», εκδόσεις Πόλις.

Από την πίσω όψη του βιβλίου…

Τα κείμενα του βιβλίου αυτού, τα περισσότερα αυτοβιογραφικά, είναι συνειρμικά. Το καθένα έφερνε στη μνήμη μου, την ώρα της γραφής, κύματα αναμνήσεων, βιωμάτων και συναισθημάτων, συνδέοντας έτσι το σήμερα με το παρελθόν· όχι μόνο το δικό μου παρελθόν – όχι μόνο της οικογένειάς μου, αλλά και του τόπου μας. Έτσι, συνειρμικά, παραπέμπω συνεχώς από τη “μικρή” στη «μεγάλη» Ιστορία των τελευταίων διακοσίων χρόνων. Η αφήγηση πηγαινοέρχεται σε μια οικογενειακή ιστορία πέντε γενεών – από την πλευρά του πατέρα και της μάνας μου. Και ιχνηλατεί τους δρόμους που ο κάθε κλάδος ακολούθησε από την ύπαιθρο της Μάνης και της Κρήτης στις πόλεις και στην πρω τεύουσα, από τα κτήματα, από το εμπόριο, από τη δημόσια υπηρεσία, στον πλούτο ή στη φτώχεια. Οι πορείες αυτές σκορπίζουν τα μέλη της ευρύτερης οικογένειας σε όλες τις κοινωνικές τάξεις – αγροτική, εργατική, μικροαστική, αστική. Και ανάλογα με την κοινωνική τάξη και το επάγγελμα, ορισμένα από τα μέλη της οδηγούνται στα αξιώματα, στην πολιτική, στην εξουσία. Άλλα μένουν στην αφάνεια – και δεν είναι τα λιγότερο ενδιαφέροντα.

Σελίδες: 424 |  Τιμή: 16,65 €

 

6. ΒΡΑΒΕΙΟ ΠΡΩΤΟΕΜΦΑΝΙΖΟΜΕΝΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ

Στον Λευτέρη Καλοσπύρο για το «Η μοναδική οικογένεια», εκδόσεις Πόλις και στην Ελευθερία Κυρίτση για το «Χειρόγραφη Πόλη», εκδόσεις Μανδραγόρας.

α. «Η μοναδική οικογένεια»

Από την πίσω όψη του βιβλίου…

Λίγες μέρες προτού δώσει τέλος στη ζωή του, ο νεαρός Ανδρέας Αριθμέντης, χρονικογράφος της πτώσης του οίκου των Αριθμέντη, μιας οικογένειας νευρικών, ξεροκέφαλων συγγραφέων κι αρχιτεκτόνων, ολοκληρώνει ένα θεατρικό έργο, το μοναδικό που θα καταφέρει να τελειώσει στη βραχύβια συγγραφική καριέρα του. Είναι η ιστορία “της μοναδικής ελληνικής οικογένειας που δεν έπαιξε στο χρηματιστήριο”, όπως φροντίζει κάθε τόσο να υπενθυμίζει ο Μιχάλης, συγγραφέας-φάντασμα ευτελών ευπώλητων ρομάντζων και ανέκδοτων σοβαρών αφηγημάτων, στη σύζυγό του Μάρθα και την εννιάχρονη κόρη τους Χριστίνα, το παιδί-θαύμα που σαρώνει τους ανήλικους αντιπάλους της στο σκάκι και κατατροπώνει τους ενήλικους συμπαίκτες της στο τηλεπαιχνίδι γνώσεων που συμμετέχει κατ’ εξαίρεση. Όμως ο Ανδρέας δεν σκοπεύει να αφήσει πίσω του μόνο το θεατρικό έργο. Στον φάκελο που προτίθεται να παραδώσει σε μια νοικιασμένη θυρίδα με αποδέκτες τον πατέρα και τον αδερφό του, έχει συγκεντρώσει διηγήματα και κομμάτια από ημιτελή ή ολοκληρωμένα μυθιστορήματα, γραμμένα από τον ίδιο, τον αδερφό του αλλά κι από ήρωες του θεατρικού έργου. Τι ρόλο παίζουν στα κείμενα του Ανδρέα ο σύγχρονος κορεάτικος κινηματογράφος, το κυνήγι μπεκάτσας και η ερωμένη του αδερφού του, η μυστηριώδης Ντάλια, για το παρελθόν της οποίας δεν είναι γνωστά παρά ελάχιστα στοιχεία; Πόσο ελεύθερος είναι ένας μυθιστορηματικός ήρωας να χαράξει το δικό του πεπρωμένο και ποια τα όρια ανάμεσα σε μια “αληθινή μυθιστορία” και την πλαστή μυθιστορία που είναι εγκιβωτισμένη μέσα της; “Η μοναδική οικογένεια” είναι ένα μυθιστόρημα για την επινόηση του εαυτού στην εποχή του ίντερνετ, για τις οικογενειακές σχέσεις τις πρώτες δεκαετίες του νέου αιώνα καθώς και για το πέρασμα από έναν κόσμο παγιωμένων αυταπατών σε έναν κόσμο δυσοίωνων αμφιβολιών.

Σελίδες: 309 |  Τιμή: 13,00 €

β. «Χειρόγραφη Πόλη»

Από την πίσω όψη του βιβλίου…

Μικρή πελώρια ασίγαστη

Απεραντοσύνη στα πλάνα,

Όταν έμπαινα στο βλέμμα σου

Τίποτα δε χανόταν.

Ας μη μακρηγορούμε άλλο πάνω στη νύχτα

Υπάρχει για να την πιεις ή για να τη σωπάσεις

Στα χαλίκια του αίθριου

Μείναμε κάτω απ’ τον κήπο

Οι τελευταίοι περαστικοί που

Νομίσαμε ότι γίνεται να

Συναντηθούμε στα ψίχουλα της πραγματικότητας.

Αν μπορείς

Αγάπησέ με ως

Αιώρηση.

Σελίδες: 45 |  Τιμή: 5,90 €

 

7. ΕΙΔΙΚΟ ΒΡΑΒΕΙΟ ΣΕ ΛΟΓΟΤΕΧΝΗ ΤΟΥ ΟΠΟΙΟΥ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΠΡΟΑΓΕΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΤΟ ΔΙΑΛΟΓΟ ΠΑΝΩ ΣΕ ΕΥΑΙΣΘΗΤΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ

Στον Αλέξανδρο Στεφανίδη για το έργο του «Το χάδι», εκδόσεις Άγρα.

Από την πίσω όψη του βιβλίου…

Θυμήθηκε την τελευταία φορά που ένιωσε τη ζεστασιά της στο σώμα του. Ήταν έξι χρονών και βρίσκονταν σε μια συγγενική επίσκεψη. Τον είχε όρθιο στην αγκαλιά της, ανάμεσα στα πόδια της, με την πλάτη γυρισμένη, και του δάγκωσε χαδιάρικα το αυτί. Ένιωσε την υγρασία των χειλιών της να τον πλημμυρίζει. Χρόνια κρατούσε ζωντανή τη μνήμη από το υγρό χάδι της.

 

Το “Χάδι”, ως διαρκής έλλειψη και αναζήτηση, διατρέχει το βιβλίο, το οποίο συντίθεται από δώδεκα διηγήματα, σπαράγματα ζωής της παιδικής και εφηβικής ηλικίας του αφηγητή, σε κάποιο ορφανοτροφείο της Αθήνας.

Ο αφηγητής, ώριμος και νηφάλιος πια, αποτολμά το συγκερασμό του παρόντος και του παρελθόντος χρόνου, αναπτύσσοντας μια ιδιότυπη αποστασιοποιημένη μνημοτεχνική, που του επιτρέπει, μέσω της κινηματογραφικής εικονοποιίας και της ελλειπτικής καταγραφής, να ψαύσει -ως παιδί και ως ενήλικος- το αληθινό πρόσωπό του.

Σελίδες: 64 |  Τιμή: 7,90 €

Συγχαρητήρια σε όλους, τόσο στους συγγραφείς που βραβεύτηκαν όσο και στους υποψήφιους για το συνολικό τους έργο προς το βιβλίο. Θεσμοί όπως είναι τα Κρατικά Βραβεία Λογοτεχνίας είναι πολύ σημαντικοί για το βιβλίο, κυρίως τέτοιες δύσκολες εποχές.

ΥΓ: Αν έχετε διαβάσει κάποιον από τους παραπάνω τίτλους, θα χαρούμε πολύ να ακούσουμε τα σχόλιά σας! :)